Geneza powstania Imperium kontratakuje
Film Imperium kontratakuje, druga część oryginalnej trylogii Gwiezdnych Wojen, miał niełatwe zadanie dorównać sukcesowi pierwszej produkcji z 1977 roku. Nowa Nadzieja z miejsca stała się światowym fenomenem, więc oczekiwania wobec kontynuacji były ogromne. Twórcy zdawali sobie sprawę, że muszą zaoferować widzom coś więcej – szerszą panoramę galaktyki, głębszą mitologię Mocy i bardziej złożone relacje między bohaterami. Prace nad scenariuszem trwały ponad dwa lata, a ostateczny kształt historii był wynikiem współpracy George'a Lucasa z Lawrence'em Kasdanem i Leighem Brackettem. Reżyserem został ponownie Irvin Kershner, doświadczony filmowiec, który miał zapewnić mroczniejszy i poważniejszy ton opowieści. Największe wyzwania czekały ekipę podczas realizacji zdjęć w trudnych warunkach, m.in. w norweskich lodowcach. Ostatecznie Imperium kontratakuje spodobało się zarówno widzom, jak i krytykom, zarabiając ponad 500 milionów dolarów na całym świecie i zdobywając Nagrodę Hugo oraz dwie statuetki Oscara.
Główne wątki fabularne
Losy bohaterów po bitwie o Yavin
Akcja Imperium kontratakuje rozpoczyna się trzy lata po wydarzeniach z Nowej Nadziei. Sojusz Rebeliantów musiał ewakuować się z bazy na księżycu Yavin IV po zniszczeniu Gwiazdy Śmierci. Imperium wysyła droidy-szpiegi, aby namierzyć ich nową siedzibę na lodowej planecie Hoth. Bohaterowie zmagają się z surowym klimatem, a Han Solo i Leia kryją uczucia, jakie zaczęły ich łączyć. Tymczasem Luke Skywalker patrouje z tauntaunem i zostaje zaatakowany przez yeti. Uratowany przez Hana, wyrusza później na trening Jedi z mistrzem Yodą.
Poszukiwania nowej bazy Rebeliantów
Imperium w końcu odnajduje bazę Sojuszu na Hoth i rozpoczyna inwazję za pomocą gigantycznych AT-AT. Rebelianci przygotowują ewakuację, chroniąc się generatorami pola ochronnego przed ostrzałem. Ścigani przez Dartha Vadera, uciekają Sokolem Millennium. Statek Hana ulega awarii, więc zatrzymują się w chmurach planety Bespin, gdzie przyjaciel Lando Calrissian kieruje kolonią wydobywczą. Tymczasem Imperator Palpatine nakazuje rozpoczęcie budowy nowej Gwiazdy Śmierci, mającej zmiażdżyć Rebeliantów.
Trening Luke'a u mistrza Yody
Luke udaje się na bagienną planetę Dagobah, gdzie odnajduje Yodę – 900-letniego mistrza Jedi. Rozpoczyna surowy trening, aby opanować moc i zostać rycerzem Jedi jak ojciec. Yoda uczy go cierpliwości, skupienia i posłuszeństwa. Luke ma wizje przyjaciół w niebezpieczeństwie i zbyt wcześnie przerywa szkolenie, aby im pomóc. Yoda i zjawa Obi-Wana przestrzegają, że nie jest gotów stawić czoła Vaderowi.
Realizacja zdjęć i scenografia
Trudne warunki w norweskich lodowcach
Większość scen na Hoth kręcono w Hardangerjøkulen – największym lodowcu Europy. Temperatury sięgały -30 stopni Celsjusza, a ekipa mierzyła się ze śnieżycami i lawinami. Specjalne taśmy rozgrzewające chroniły kamery przed zamarznięciem. Aktorzy i statyści pracowali w polarnej odzieży, a kilku z nich doznało odmrożeń. Mimo trudności, surowy krajobraz lodowca idealnie oddawał mroźny klimat planety.
Model Miasta w Chmurach na planie w Elstree
Kolonii wydobywczą w chmurach Bespin zbudowano w studiu w Elstree. Model liczył ponad 20 metrów średnicy i zajmował cały dostępny plac. Jego konstrukcja opierała się na stalowym szkielecie pokrytym panelami ze styropianu i żywicy. Oświetlenie neonami i światłowodami oddawało futurystyczny charakter miasta. Operowane manualnie ramiona poruszały pojazdami na "drogach" wokół modelu, aby ożywić ujęcia.
Stroje i rekwizyty nawiązujące do poprzedniej części
Kostiumy dla głównych bohaterów bazowały na ubiorach z Nowej Nadziei, ale z modyfikacjami odzwierciedlającymi upływ czasu i zmiany postaci. Luke miał już kombinezon pilota Rebelii zamiast ubrania farmera. Strój Leii stał się bardziej militarny. Han Solo nadal nosił charakterystyczną kurtkę, ale w ciemniejszym odcieniu. Powróciły też kultowe rekwizyty jak miecze świetlne czy blaster Han Solo.
Obsada aktorska i nowe postacie
Powrót Harrison Forda jako Han Solo
Harrison Ford początkowo nie chciał wrócić do roli Hana Solo, obawiając się zaszufladkowania. Dopiero namowa George'a Lucasa oraz reżysera Irvina Kershnera przekonała go do ponownego sportretowania uwielbianego przez fanów przemytnika. Ford wniósł więcej głębi w postać, pokazując wrażliwszą stronę Hana w relacjach z Leią. Jego kłótnie z księżniczką należą do kultowych scen sagi.
Debiut Billy'ego Dee Williamsa jako Lando
Rola przyjaciela Hana, Lando Calrissiana padła na Billy'ego Dee Williamsa, który wniósł dużo uroku i charyzmy w swoją kreację. Jego peleryna i fryzura z zaplecionymi w warkoczyki włosami od razu przypadły fanom do gustu. Początkowo Lando miał być postacią zielonoskórą, ostatecznie uznano, że ludzki bohater wzbogaci film o dodatkową perspektywę. Williams zagrał później Landa także w części VI i IX.
Yoda - mistrz Jedi w wykonaniu Franka Oza
Lalkarz Frank Oz użyczył głosu i animacji postaci mistrza Yody, stając się jego długoletnim odtwórcą. Praca nad scenami na bagiennej planecie była wyczerpująca z powodu upałów i wczesnych godzin na planie. Yoda został odtworzony jako lalka o wysokości 66 centymetrów. Każda scena z jego udziałem była najpierw odgrywana przez aktorów, do których Oz później dopasowywał ruchy Yody.
Efekty specjalne
Udoskonalenie technik blue screen i motion control
Imperium kontratakuje skorzystało z usprawnionych technik zastosowanych w pierwszej części Gwiezdnych Wojen. Maszyny motion control pozwalały na precyzyjne powtórzenie ruchu kamery, dzięki czemu łatwiej było złożyć poszczególne elementy ujęcia. Rozbudowano też zastosowanie niebieskich ekranów, kręcąc więcej scen na tle do wypełnienia efektami w postprodukcji.
Animatek - system animacji modeli
Firma ILM opracowała nowy system motion control o nazwie Animatek, który pozwalał na bardziej płynną animację modeli (np. AT-AT lub statków) w ujęciach z kompozycją. Dotychczasowe metody ograniczały swobodę ruchu. Dzięki Animatekowi modele mogły poruszać się w sposób zbliżony do "żywych" istot, zwiększając realizm scen.
Holograficzna postać Obi-Wana
Jednym z najbardziej zapadających w pamięć efektów była projekcja hologramu Obi-Wana Kenobiego (Alec Guinness), przemawiającego do Luke'a. Alec Guinness ponownie zagrał swoją rolę, a następnie oddzielnie sfilmowano promiennik hologramu. Obie warstwy połączono w postprodukcji, tworząc iluzję trójwymiarowego obrazu postaci.
Muzyka Johna Williamsa
Kontynuacja motywów z Nowej Nadziei
Kompozytor John Williams wykorzystał znane już motywy z pierwszej części, jak Marsz Rebeliantów czy główne Tytuły, ale też skomponował wiele nowych i niezapomnianych tematów. Słynny Imperialny Marsz symbolizował potęgę Imperium. Romantyczna melodia Han Solo i Księżniczka towarzyszyła zbliżeniu bohaterów.
Imperialny Marsz i inne nowe tematy
Obok Imperialnego Marszu, w filmie zadebiutowały także inne ważne motywy, jak pełen smutku i rezygnacji temat Miasta w Chmurach, czy też tajemniczy motyw Yody reprezentujący moc Jedi. Williams zdobył za muzykę do Imperium kontratakuje swoją trzecią nominację do Oscara.
Nominacja do Oscara za muzykę
Choć Williams nie zdobył Oscara za muzykę do Imperium, już sam fakt kolejnej nominacji podkreślał wysoką jakość i wartość jego kompozycji. Muzyka idealnie współgrała z akcją na ekranie, pogłębiając emocje bohaterów i potęgując napięcie. Bez wątpienia był to jeden z największych atutów tej części Gwiezdnych Wojen.
Podsumowanie
Imperium kontratakuje to jeden z najlepszych sequeli w historii kina. Film stanął na wysokości zadania, rozwijając dziedzictwo Nowej Nadziei i pogłębiając mitologię Gwiezdnych Wojen. Choć produkcja była trudna, twórcom udało się stworzyć mroczniejszą i bardziej dojrzałą kontynuację przygód Rebelii z Lukem Skywalkerem na czele. Nowe postacie jak Yoda, wyjątkowe lokacje i niezapomniana muzyka sprawiły, że Imperium kontratakuje na zawsze zapisze się w kanonie kultowych filmów wszech czasów.